Atomik Kuvvet Mikroskobu (Atomic Force microscope, AFM), örnekleri nano ölçekte incelemek için tartışmasız en çok yönlü ve güçlü mikroskobi teknolojisidir. AFM oldukça çok yönlü bir araçtır, çünkü AFM yalnızca üç boyutlu yüzeyde imge oluşturmaz, aynı zamanda bilim insanlarının ve mühendislerin ihtiyaçlarına göre çeşitli yüzey ölçümlerini yapmalarını da sağlar. Atomik kuvvet mikroskobu oldukça güçlüdür çünkü asgari numune hazırlığı olmasına rağmen angstrom ölçekte çözünürlük-yükseklik bilgileri ile atomik çözünürlükte görüntüler üretebilir.
Gözünüzü kapatın ve parmak ucunuzu gezdirdiğiniz yüzeyi betimleyecek bir resim oluşturmaya çalışın. Yüzey üzerindeki girinti ve çıkıntıları hissederek, yüzeyin üç boyutlu bir resmini zihninizde oluşturabilirsiniz. Ayrıca, yüzeyin parmağınıza göre ne kadar sert veya yumuşak olduğunu betimleyen bir tasvir yapabilirsiniz. İsterseniz bu imge yüzeyin ne kadar yapışkan veya kaygan olduğu üzerine de olabilir; hatta parmağınıza yapışan ve devamında tutup koparabileceğiniz parçalar da olabilir. Ünlü vurmalı çalgı sanatçıları Burhan Öçal ya da Zakir Hussain kadar yetenekliyseniz parmaklarınız üzerinde dans ederken yüzeyde oluşan titreşimlerden yeni bir tasvir oluşturabilirsiniz.
Şimdi parmağınızı mikrometre (metrenin milyonda biri) boyutlarına; parmak ucunuzu da nanometre (metrenin milyarda biri) boyutlarına küçülttüğünüzü düşünün. Yüzey üzerinde geziniyorsunuz ve yüzeye vurmaya devam ediyorsunuz. Etkileşim alanı o kadar küçük ki artık yüzey üzerindeki molekülleri ve hatta atomları hissedebiliyor; onları etkileyebiliyorsunuz. İşte atomik kuvvet mikroskobuyla ( Atomic Force Microscope , AFM) yapılan tam olarak bu.
